Często pojawiają się zapytania dotyczące doboru odpowiedniej szczytówki do połowu różnych gatunków oraz w różnych warunkach.
Jako że na wodach płynących nie wędkuję, ograniczę się w tym krótkim opisie do wód stojących.
Na wstępie warto zaznaczyć, że sama drgająca szczytówka jest jedynie wskaźnikiem (sygnalizatorem) brań i jej krzywa ugięcia nie ma związku z ciężarem wyrzutowym wędziska.
Możemy mieć wędziska o dwóch różnych ciężarach wyrzutowych i zamontować do nich tę samą szczytówkę.
Szczytówki uznanych producentów zwykle posiadają opisy. Podana jest informacja z jakiego materiału wykonana jest szczytówka oraz jaka jest jej krzywa ugięcia.
Parametr krzywej ugięcia podawany jest w uncjach (skrót: oz). 1 uncja = 28 gramów.
Jest to parametr orientacyjny pozwalający zorientować się jak twarda/miękka jest dana szczytówka, co w praktyce interpretowane jest jako czułość.
Im bardziej miękka szczytówka sygnalizacyjna, tym jej czułość jest większa.
Oznacza ciężar, pod wpływem którego szczytówka zostanie wygięta o 90 stopni.
Jeśli więc na blanku naszej szczytówki widnieje oznaczenie 1 oz, oznacza to, że obciążenie o masie 28 gramów wygnie szczytówkę do kąta 90 stopni.
Jak podałem wcześniej, nie ma to związku z ciężarem naszego zestawu (podajnika, koszyczka z zanętą). Parametr krzywej ugięcia szczytówki sygnalizacyjnej wprowadzono po to, by wędkarz mógł zorientować się co do czułości szczytówki. Błędnym byłoby jednak stwierdzenie, że nie powinniśmy brać pod uwagę krzywej ugięcia szczytówki podczas łowienia podajnikiem czy koszyczkiem o danej wadze. Zbyt mała waga pustego karmnika w połączeniu ze zbyt sztywną szczytówką może spowodować sytuację, w której próba napięcia żyłki skutkować będzie przesuwaniem podajnika po dnie. Tak więc zastosowanie szczytówki o krzywej ugięcia 3 oz z podajnikiem o masie 15 gramów nie będzie najszczęśliwszą kombinacją. W podanym przykładzie szczytówka ugnie się do kąta 90 stopni pod ciężarem 85 gramów. Można więc przypuszczać, że 15-gramowy karmnik nie zapewni nam stabilności zestawu przy odpowiednim napięciu żyłki. Oczywiście, należy tu również wziąć pod uwagę odległość zestawu od szczytówki, czyli długość rzutów oraz głębokość wody, bowiem te czynniki również wpływają na przebieg żyłki i sumaryczny opór stawiany przez spoczywający na dnie podajnik.
Można więc zastosować bardzo miękką szczytówkę wraz z ciężkim podajnikiem, ale należy uważać, by nie skojarzyć zbyt twardej szczytówki ze zbyt lekkim zestawem końcowym.
Poniżej kilka przykładów w doborze szczytówek na wody stojące.
Woda spokojna. Łowimy drobny białoryb (płotki, wzdręgi, krąpie, nieduże leszcze).
Tutaj wskazana będzie delikatna szczytówka o krzywej ugięcia 1/2 oz, ew. 3/4 oz. Delikatne szczytówki są zalecane szczególnie, gdy łowimy z koszyczkiem zanętowym, dłuższym przyponem lub gdy łowimy płocie zestawem helikopterowym.
Jeśli pojawi się wiatr i/lub prądy, konieczne może okazać się zastosowanie szczytówki 1 oz.
Nastawiamy się raczej na ryby średnie (małe karpie, średnie leszcze, liny). Nie jesteśmy zainteresowani finezyjnym łowieniem drobnych ryb.
W takiej sytuacji (szczególnie jeśli łowimy na tzw. metodę) możemy sobie pozwolić na szczytówkę o krzywej ugięcia 1,5 oz.
Jeśli pojawią się niesprzyjające warunki, możemy zastosować twardszą szczytówkę 2 oz.
Przy łowieniu ryb większych, przy dalekich rzutach ciężkimi podajnikami do metody, kiedy naszym głównym celem są większe karpie, możemy zacząć od szczytówki 2 oz i w razie trudniejszych warunków zmienić ją na szczytówkę o krzywej ugięcia 2,5 lub 3 oz.
Szczytówki zwykle wykonane są z włókna szklanego lub z węglowego. Dzięki użyciu różnych materiałów możliwe jest - jak w przypadku blanków wędzisk - uzyskanie rożnej akcji szczytówek. Szczytówki szklane mają zazwyczaj akcję wolną, zaś węglowe szybką.
Tutaj wybór zależy od tego, na jaką rybę głównie się nastawiamy, ale także od preferencji samego wędkarza. Szybka szczytówka po wygięciu szybciej powraca do stanu pierwotnego (szybko wygasa) i stąd będzie preferowana przy połowie ryb, które pobierając przynętę, wykonują drobne i szybkie skubnięcia. Szczytówka wolna będzie mniej sprężysta i wyginać się będzie na całej długości co poprawi rejestrację wolniejszych, ale stanowczych brań.
Jeśli macie jakieś inne preferencje związane z doborem szczytówek w zależności od poławianych ryb i panujących warunków, to namawiam do zamieszczenia swojego opisu.
Możemy stworzyć taki mini poradnik dla tych, którzy interesują się łowieniem z użyciem drgającej szczytówki, więc zachęcam - szczególnie doświadczonych kolegów - do dodawania swoich komentarzy