Autor Wątek: Zestawy spławikowe przegruntowane – dryfowanie, tory żyłki, czułości  (Przeczytany 3290 razy)

Offline koko

  • Ekspert
  • *****
  • Wiadomości: 607
  • Reputacja: 655
  • Płeć: Mężczyzna
  • Lokalizacja: Bydgoszcz
  • Ulubione metody: bat
  Zestawy spławikowe przegruntowane – dryfowanie, tory żyłki, czułości


Zestawem spławikowym niezależnie od metody można łowić z toni lub po przegruntowaniu z dna. Zestawy przegruntowane mogą dryfować i wtedy przynęta jest wleczona po dnie lub może być przypadkowo względnie celowo zakotwiczona.
 
Wędkarze stosują różne konfiguracje obciążenia na żyłce. Często są one niepotrzebnie skomplikowane ilością punktów ze śrucinami. Takie odpowiednie rozłożenie obciążenia na wiele punktów jest uzasadnione przy łowieniu z opadu, natomiast w sytuacji kiedy opad nas zupełnie nie interesuje wystarczającą ilością punktów umieszczenia obciążenia są dwa. Upraszcza to zestaw i jest on mniej podatny na splątania.

O czułości całości na brania przytapiane decyduje spławik. Zależy ona od  jego wyporności, wagi, kształtu i średnicy antenki. Generalnie im mniejsza wyporność, mniejsza waga przy tej samej wyporności i mniejsza średnica antenki, tym czułość większa. Waga będzie najmniejsza dla spławika wykonanego z materiału o najmniejszej gęstości.
Należy podkreślić, że czułość zamontowanej w spławiku antenki nie zależy od materiału z jakiego jest wykonana, ale wyłącznie od jej średnicy.

Bardzo trudna jest natomiast ocena czy spławik o mniejszej wyporności, ale z grubszą antenką będzie bardziej czuły niż o rozsądnie większej wyporności z cieńszą antenką.
Reakcja spławika może być jednak opóźniona w stosunku do momentu, kiedy ryba zaczyna odpływać z przynętą. Opóźnienie to zależy od konfiguracji zestawu, a dokładniej od miejsca umieszczenia pierwszej śruciny najbliższej haczyka i przegruntowania. Można więc mówić także o czułości konfiguracji zestawu.

Przy braniach, w których ryba podnosi przynętę do góry i spławik reaguje wynurzeniem o czułości zestawu decyduje dobór wagi pierwszej śruciny znajdującej się nad dnem w stosunku do średnicy antenki oraz miejsce jej zaciśnięcia.

Zwiększanie ilości punktów z obciążeniem na żyłce powyżej dwóch w zestawach spławikowych nie wpływa zarówno na czułość całości w zakresie brań przytapianych, jak i wynurzanych. O czułości całego zestawu do łowienia w toni lub wleczonego decyduje więc spławik, waga śruciny najbliższej haczyka i jej lokalizacja na żyłce oraz stopień przegruntowania.

W poniższym artykule właśnie o tym jest mowa w odniesieniu do wód stojących.


Zestaw do łowienia

Przykładowe obciążenie spławikowego zestawu pokazane jest na Rys.1. Wyważa ono całkowicie spławik i składa się z głównego 2 oraz śruciny 1 poniżej. Główne może być oliwką lub składać się z kilku śrucin zaciśniętych obok siebie i nie ma to praktycznego znaczenia na zachowanie się zestawu pod wodą po jego opadnięciu.
Powszechnie uważa się, że dla zapewnienia odporności na plątanie się żyłki podczas zarzucania na większe odległości odstępy pomiędzy poszczególnymi obciążeniami i haczykiem powinny być coraz większe, idąc od haczyka.




 
                   Rys. 1. Dwupunktowe obciążenie zestawu spławikowego.

Śrucina 1 najbliższa haczyka, niezależnie od ilości punktów obciążających, nazywana jest sygnalizacyjną, bo ma ona bezpośredni wpływ na sygnalizację brań ryby. Przy braniach podnoszonych ma znaczenie jej waga i odległość zaciśnięcia od haczyka. Odpowiednie jej uniesienie przez rybę pokazuje wyraźnie branie podnoszone. Śrucinę tę dobiera się głównie do średnicy antenki, a spławik powinien być wyważony w części antenki aby mogła wynurzyć się ona dodatkowo podczas podniesienia śruciny. Wyważenie spławika do styku korpusu z antenką przenosi sygnalizację wynurzenia na korpus, które jest wielokrotnie mniejsze i z tego powodu byłoby słabo widoczne.
Tak więc śrucina powinna mieć wagę przynajmniej taką aby jej uniesienie spowodowało konieczne do zauważenia z odległości łowienia wynurzenie antenki. Waga śruciny nie zależy od materiału antenki, ale wyłącznie od jej średnicy i stopnia zadanego wynurzenia. Zbyt duża waga nie jest wskazana aby ryba nie wyczuła jej podczas podnoszenia.
Mała masa śruciny przy bardzo cienkiej antence i dużej wyporności spławika wpłynie w zauważalny sposób na spowolnienie wynurzania się antenki podczas brania podnoszonego. Dobór śruciny opisany jest na  https://splawikigrunt.pl/forum/index.php?topic=623.msg121549#msg121549

Miejsce umieszczenia śruciny decyduje w zestawach wleczonych, czy przy konkretnym kierunku przemieszczania przynęty spławik będzie zatapiany czy wynurzany. Im dalej od haczyka jest śrucina tym dla części kierunków brań będą one później sygnalizowane.

Wirtualna kula „k” na Rys. 1. o promieniu równym odległości śruciny od haczyka i środku w śrucinie wyznacza przestrzeń wewnątrz której przemieszczenie przynęty przez rybę może być sygnalizowane tylko jako wynurzenie spławika lub nie być wcale sygnalizowane. Zależy to od tego, czy łowimy z przynętą w toni, czy zestawem przegruntowanym.


Śrucina sygnalizacyjna a przypon

Najczęściej wędkarze śrucinę sygnalizacyjną umieszczają na żyłce głównej tuż nad przyponem. W tym przypadku długość przyponu oznacza praktycznie odległość śruciny od haczyka.
Przy umieszczeniu śruciny na przyponie lub na żyłce głównej wyżej, długość samego przyponu nie ma żadnego wpływu na czułość konfiguracyjną zestawu. Wpływ ma tylko odległość zaciśnięcia śruciny od haczyka.


Łowienie nad dnem

Dla zestawu z przynętą znajdującą się nad dnem (Rys. 1) o czułości na brania zatapiane decyduje spławik. Takie brania zatapiane będą sygnalizowane przy przemieszczeniu przynęty na zewnątrz przestrzeni kuli zdefiniowanej wyżej i jednocześnie w zakresie kierunku od w dół do lekko ukośnego w górę. Przemieszczenie przynęty umiarkowanie ukośne w górę poza przestrzeń kuli może być sygnalizowane jako zatapiane w zależności od szybkości przemieszczenia i głębokości łowienia. Duże głębokości sprzyjają zatapianiu spławika przy takich ukośnych braniach.

Czułość na brania podnoszone zależy od średnicy antenki, wagi śruciny sygnalizacyjnej oraz od długości odcinka haczyk- śrucina.
Przestrzeń, w zakresie której brania mogą być sygnalizowane wyłącznie jako podnoszone  jest  wnętrzem kuli „k” zaznaczonej na Rys.1. Nawet niewielkie przemieszczenie w tej przestrzeni przynęty przez rybę spowoduje wynurzenie antenki spławika zależne od wagi przynęty wraz z haczykiem oraz od średnicy antenki. Dla antenki o średnicy 2 mm będzie to wynurzenie rzędu 1 centymetra, a dla antenki 2,8 mm będzie dwa razy mniejsza. Dla jeszcze grubszych antenek i lżejszych przynęt będzie znacznie mniej i podniesienie przynęty może być niezauważalne, szczególnie z większej odległości i przy fali.

Obecność śruciny sygnalizacyjnej znacznie zwiększa zakres wynurzenia antenki przy braniu podnoszonym pod warunkiem, że przynęta znajdzie się na zewnątrz tej przestrzeni i jednocześnie dostatecznie powyżej śruciny. Wtedy to bowiem śrucina zostanie uniesiona i odciąży swą wagą spławik.  Im bliżej haczyka będzie zaciśnięta śrucina tym odcinek od przynęty na zewnątrz tej przestrzeni jest mniejszy i czułość zestawu na brania podnoszone będzie większa.


Łowienie z dna, przegruntowanie zestawu

Przegruntowanie rozumiane przez wędkarzy oznacza o ile długość żyłki od punktu wyważenia spławika do haczyka jest większa od głębokości łowiska.
Wędkarze przegruntowują zestaw tak, aby kilka, kilkanaście centymetrów przyponu „leżało” na dnie. Jednak takie „leżenie” na dnie jest możliwe tylko wtedy kiedy tam znajdzie się również jakaś śrucina lub podczas idealnej flauty z jednoczesnym brakiem zatopienia żyłki głównej.

Obrazy zestawów przegruntowanych z leżącym częściowo lub całkowicie na dnie przyponem prezentowane  w różnych publikacjach pokazuje Rys.2. Nie odwzorowują one prawdziwego toru żyłki pod wodą, ale nierzeczywisty obraz i pokazują tylko ideę przegruntowania.



 
                    Rys. 2. Często rysowane w publikacjach nierzeczywiste tory żyłki zestawów
                            przegruntowanych.


W rzeczywistości każde przemieszczanie się spławika powodowane nawet minimalnym dryfem wody  powoduje naciąg zestawu i żyłka pomiędzy haczykiem i pierwszą śruciną dąży do wyprostowania się. Natomiast odcinki pomiędzy  pozostałymi śrucinami są proste, a nie łukowate. Taki kształt żyłki wymuszają zaciśnięte na niej ciężary.
Przy braku jakiegokolwiek dryfu wody i przy zatopionej żyłce może występować także przemieszczenie się spławika wraz z całym zestawem jeśli nie nastąpiło przypadkowe zakotwiczenie się przynęty.
Przemieszczanie się jest wtedy bardzo powolne, ale może być dość znaczne rzędu kilku metrów i rośnie wraz z głębokością łowiska. Będzie w kierunku brzegu i powodowane jest ciężarem opadającej żyłki i siłami sprężystości dążącymi do zbliżenia jej końców. Koniec od strony wędziska jest zablokowany więc zbliża się do brzegu spławik do czasu opadnięcia żyłki na dno. W efekcie nastąpi przynajmniej częściowe wyprostowanie i uniesienie odcinka haczyk-śrucina nad dno.
Wynikowy kształt toru żyłki pod wodą dla zestawów przegruntowanych zależy od tego, czy zestaw dryfuje, czy jest zakotwiczony.


Dryfowanie zestawów przegruntowanych

Zestawy do łowienia nad dnem, a także przegruntowane w wodach o równym dnie najczęściej dryfują na skutek ruchu powierzchniowego wody unoszącego spławik. Prędkości dryfowania w wodach stojących zawierają się w szerokich granicach od ledwo dostrzegalnych do bardzo uciążliwych. Kierunek dryfowania zestawu jest najczęściej zgodnie z wiatrem. Kiedy jednak występują prądy wsteczne, to kierunek dryfowania może być pod wiatr. Prądy wsteczne powodowane są powrotem aktualnie spychanej lub wcześniej spiętrzonej wody i występują w warstwach podpowierzchniowych w części nawietrznej jeziora. Spławiki typu waggler lub slider o długich antenach z nisko położonymi korpusami pomniejszają dryfowanie zestawów przy braku prądu wstecznego. Skuteczność pomniejszania rośnie wraz z maleniem średnicy antenki. Opisane jest to na https://splawikigrunt.pl/forum/index.php?topic=1344.msg202440#msg202440.
Przy prądach wstecznych stosowanie takiego spławika może natomiast zwiększyć, a nie zmniejszyć dryf zestawu, ponieważ prąd działa na jego korpus.
Dryfowanie zestawów zarówno przegruntowanych, jak i do łowienia nad dnem można spowolnić stosując wstawkę z grubej żyłki od spławika do dolnego obciążenia. Skuteczność wstawki będzie większa dla większych głębokości i mniejszych spławików.
Zmiana położenia obciążenia głównego na bliżej dna, wbrew powszechnemu przekonaniu, nie ma wpływu na prędkość dryfu zestawu.

Tor żyłki

Ciężar w wodzie przynęty  wraz z haczykiem jest bardzo mały ponieważ pomniejsza go wielokrotnie siła wyporności  przynęty wynikającą z jej objętości. W wodzie są to wartości odpowiadające masie rzędu 0,02- 0,05 g, czasem nieco więcej w zależności od wielkości przynęty i haczyka. Siła tarcia o dno tak małego ciężaru niezauważalnie zmniejsza prędkość dryfu spławika w stosunku do prędkości, która byłaby gdyby spławik nie ciągnął przynęty. Takie zmniejszenie prędkości powoduje znikomą siłę naporu na spławik i minimalny naciąg żyłki oraz przytopienie antenki. Przytopienie jest bardzo małe i najczęściej niewidoczne nawet dla cienkiej antenki.

Tory żyłki podczas dryfowania dla różnych przegruntowań i odległości śruciny sygnalizacyjnej od haczyka pokazuje Rys. 3.


 
                     Rys. 3. Tory żyłki dryfujących zestawów przegruntowanuych
                               a)  duże przegruntowanie ze śruciną sygnalizacyjną blisko dna,
                               b)  takie samo przegruntowanie jak w a), ale śrucina wysoko,
                               c)  śrucina w tej samej odległości od haczyka jak w a), ale przegruntowanie małe.

   
Żyłka powyżej śruciny sygnalizacyjnej do obciążenia głównego ma niezauważalne odchylenie od pionu. Od obciążenia głównego do spławika jest praktycznie pionowa.
Nachylenie odcinka haczyk-śrucina sygnalizacyjna w stosunku do dna zależy od przegruntowania oraz wysokości śruciny nad dnem. Im mniejsze przegruntowanie i wyżej zaciśnięta śrucina tym nachylenie większe.
Zestawy pokazane na Rys. 3 dryfują bez problemów, kiedy dno jest równe i bez zaczepów.

Czułość zestawu

Jak widać na Rys. 3, utworzone tory zestawów wleczonych bywają różne. Można zapytać, jak dobrać zestaw pod względem wielkości przegruntowania i długości odcinka przynęta-śrucina, aby uzyskać lepsze, a nie gorsze cechy w odniesieniu do jakiegoś kryterium. Takim kryterium może być czułość zestawu na brania lub odporność na przytopienia spławika.
 
W odróżnieniu od zestawu z przynętą nad dnem w zestawach przegruntowanych do jakiejkolwiek sygnalizacji brania konieczne jest przemieszczenie przynęty poza przestrzeń kuli „k”. Wewnątrz tej przestrzeni brania nie są sygnalizowane.
 
Jak widać z rysunku, niezależnie od przegruntowania i od odległości śruciny od haczyka, brania ryby w lewo mogą być sygnalizowane natychmiast. Sygnalizacja będzie natychmiastowa dla kierunku ucieczki ryby na lewo od płaszczyzny prostopadłej do rysunku i nachylonej do dna tak jak strzałki „n”, które są jednocześnie prostopadłe do odcinka przynęta-śrucina.
Dla wersji a) zestawu jest to prawie połowa wszystkich możliwych kierunków, mniej dla b), a najmniej dla c). Im niżej dna znajduje się śrucina, tym przestrzeń sygnalizacji natychmiastowych jest większa i obejmie statystycznie połowę wszystkich możliwych brań dla położenia śruciny przy samym dnie. W miarę jak kierunek brania odbiega w prawo od strzałek „n” wydłuży się droga w przestrzeni kuli, gdzie sygnalizacji nie ma. Droga ta jest najdłuższa dla kierunku jaki wyznacza odcinek przynęta-śrucina i równa podwójnej długości tego odcinka.
Dla zestawów typu a) ze śruciną blisko dna jest większe prawdopodobieństwo, że branie będzie sygnalizowane jako podnoszone niż dla zestawów ze śruciną wyżej. Ilustruje to kierunek brania zgodny z prostymi „d” tak samo nachylonymi do dna. Dla zestawu a) wywoła to wynurzenie spławika, natomiast dla c) przytopienie.
 
Zestaw ze śruciną blisko dna szybciej pokaże brania wynurzane niż zestaw ze śruciną zlokalizowaną wyżej dna mimo takiej samej odległości śrucina-przynęta w obu.
Im dłuższy jest odcinek przynęta-śrucina i mniejsze przegruntowanie, tym dłuższej drogi potrzebuje ryba na podniesienie przynęty, aby spowodować wynurzenie spławika. Czułość zestawu c) na takie brania jest więc mniejsza. Natomiast przy przemieszczaniu się ryby przy dnie czułość na przytapianie rośnie. Sytuację Ilustruje Rys.4. gdzie pokazany jest również widok z góry fragmentu zestawu z Rys.3.c).


 
 
                     Rys. 4. Zestaw c) i widok z góry jego fragmentu.


Na rysunku tym okrąg „c” o średnicy AB jest linią przecięcia się powierzchni wirtualnej kuli „k” z powierzchnią dna. Prosta „p” jest przecięciem się płaszczyzny prostopadłej do Rys. 3 c) z dnem i nachylonej do dna tak jak strzałka „n”. Każde branie w lewo od prostej „p” przy dnie jest sygnalizowane natychmiast. Im kierunek brania ryby przy dnie jest bliższy do punktu B, tym długość odcinka wewnątrz okręgu „c” bez reakcji spławika jest większa. Największa długość wynosi AB i odcinek ten może być wskaźnikiem czułości na brania przytapiane powodowane przemieszczeniem przynęty przy dnie. Wszystkie inne odcinki przemieszczenia się biorącej ryby przy dnie od pierwotnego położenia przynęty do przecięcia się z okręgiem „c”, czyli w strefie bez sygnalizacji będą mniejsze od AB, ale do tej wartości proporcjonalne. Długość AB zależy od odległości przynęta-śrucina oraz przegruntowania, a odpowiednie przykładowe wykresy tej długości pokazane są na Rys. 5.


 
 
                   Rys. 5. Zależność długości AB od lokalizacji śruciny i przegruntowania.


Wnioski:
1.   Aby skutecznie zauważyć brania podnoszone, spławik należy wyważać na antence, a nie do korpusu.
2.   Wystarczającą liczbą punktów obciążenia na żyłce z uwagi na czułość konfiguracyjną zestawu są dwa. Większa ich liczba nic nie zmienia w tym zakresie.
3.   Minimalna waga najniżej zaciśniętej  na zestawie śruciny zwanej sygnalizacyjną zależy od średnicy antenki spławika i koniecznego jej wynurzenia, aby to zauważyć podczas brań podnoszonych.
4.   Na czułość zestawów pływających oprócz spławika wpływa odległości przynęta-śrucina  sygnalizacyjna (najczęściej jest to długość przyponu), a dla zestawów wleczonych dodatkowo przegruntowanie.
5.   Efekt zmniejszenia czułości konfiguracji zestawów wleczonych poprzez zwiększanie długości odcinka przynęta-śrucina jest ograniczony do połowy całej możliwej przestrzeni brań kiedy śrucina znajduje się tuż nad dnem. Wyżej położona śrucina nad dnem zmniejsza czułość zestawu na brania podnoszone i zwiększa na brania przytapiane, a całkowita przestrzeń zmniejszonej czułości jest większa.
6.   Dla takich samych kierunków branie przy wysoko położonej śrucinie i małym przegruntowaniu zasygnalizowane będzie z większym prawdopodobieństwem jako przytopienie, a nie wynurzenie niż dla śruciny położonej nisko i dużego przegruntowania.

Marian

Offline Ytr

  • Ekspert
  • *****
  • Wiadomości: 995
  • Reputacja: 94
  • Płeć: Mężczyzna
  • Ryb, ryb Hura!!!
    • Galeria
  • Lokalizacja: Pabianice
  • Ulubione metody: method feeder
Bartek

Offline zwykly_michal

  • Ekspert
  • *****
  • Wiadomości: 2 479
  • Reputacja: 196
  • Płeć: Mężczyzna
  • Lokalizacja: UK
  • Ulubione metody: waggler method
Koko znowu nadaje :) :thumbup: :beer:

Offline Mosteque

  • Moderator Globalny
  • Ekspert
  • *****
  • Wiadomości: 32 337
  • Reputacja: 1968
  • Płeć: Mężczyzna
  • MFT
  • Lokalizacja: Jaktorów
  • Ulubione metody: method feeder
Ło Jezusie, ale opracowanie :thumbup:
Krwawy Michał

Purple Life Matters

Offline Shreku82

  • Ekspert
  • *****
  • Wiadomości: 8 010
  • Reputacja: 704
  • Płeć: Mężczyzna
  • Lokalizacja: Grybów
  • Ulubione metody: waggler i feeder
Piknie i naukowo opisane

Wysłane z mojego AGS2-L09 przy użyciu Tapatalka

Patryk

Życie jest zbyt krótkie, by nie jeździć na ryby 😀

Offline tomasz 38

  • Ekspert
  • *****
  • Wiadomości: 6 958
  • Reputacja: 542
  • Płeć: Mężczyzna
  • Ulubione metody: feeder
Bravo Marian :bravo: :beer:,kapitalny wykład ,jak dla mnie idealny artykuł do wszystkich gazet wędkarskich :thumbup:

Offline selektor

  • Ekspert
  • *****
  • Wiadomości: 5 281
  • Reputacja: 1399
  • Lokalizacja: Catch & w Łeb & Realese on Patelnia
  • Ulubione metody: waggler method

Reakcja spławika może być jednak opóźniona w stosunku do momentu, kiedy ryba zaczyna odpływać z przynętą. Opóźnienie to zależy od konfiguracji zestawu, a dokładniej od miejsca umieszczenia pierwszej śruciny najbliższej haczyka i przegruntowania. Można więc mówić także o czułości konfiguracji zestawu.


Świetny wpis...jak zwykle.

Niedawno dobry kolega (nurek), w świeżutko zakupionym przez siebie zbiorniku (żwirowni), przy kapitalnej wizurze, robił sporo "badań" z całą masą różnych kamer podwodnych, poczynając od GoPro, a kończąc na tych profesjonalnych "przeznaczonych" na ciepłe morza oraz oceany. I w naprawdę wielu przypadkach nie widział on na spławiku brań 5-10 kg karpi (które wcześniej nieraz były "kłute" haczykami)..... na spławiku o wyporności 2-4g :beer: Tak szybko potrafią wypluć przynętę czując zagrożenie i tak cwane są to bestie :beer:   

Offline KamilR

  • Ekspert
  • *****
  • Wiadomości: 822
  • Reputacja: 153
  • Płeć: Mężczyzna
  • Lokalizacja: Gdańsk ale szwędam się wszędzie
  • Ulubione metody: waggler i feeder
Ja proponuję nadać koko specjalny tytuł na forum: " Doktor technik wędkarskich"
Za takie merytoryczne wpisy i dzielenie się z nami jego wiedzą i przemyśleniami.
Brawo ! :thumbup: